Цавчаа

Энэ үгний утгыг одоо мэдэхгүй хүн ховор биз дээ. Анхны үгнийх нь утгыг мэдэхгүй ч гэсэн одоо хэрэглэгдэж байгаа утгыг нь бол сайн мэднэ. Аливаа нэгэн газар орж үйлчлүүлчихээд тооцоогоо хийх болоход арай л их тооцоо байвал тэнд цавчаа явагдсан байх нь бараг 70 хувьтай байх шүү. Авсан юмнууд дээр чинь ганц хоёрыг нэмж бичээд тооцоо авна л даа. Бүр аваагүй юмыг чинь ч нэмээд биччихсэн байж мэдэх.
Цавчаа бол залилан бас хулгай. Надад ингэж л ойлгогддог. За тэгээд халамцуу, согтуу хүнд бол бүр их л мөнгө нэмж бичнэ дээ. Цавчаа хамгийн их гардаг газар бол ресторан, паб, бар. Би өөрөө ч тиймэрхүү газруудаар ажиллаж үзсэн. Цавчаа хийж байгаа хүмүүсийг ч зөндөө л хардаг байлаа. Манай найзууд ч гэсэн энд тэнд ажиллаад хэрхэн цавчаа хийсэн тухайгаа надад бас гайхуулнаа. Бас тэр тэгж их мөнгө цавчсан гээд л, өдөртөө 50000 төгрөг цавчвал онигоо гэж зөөгч нар нь ярилцдаг газар байдаг гэнэ лээ. Ерөөсөө л нэг байдаг л зүйл болчихсон байгаа нь харагдаж байгаа биз. Цавчуулж үзээгүй хүн ч бараг байдаггүй биз.
Би нэг ганц жишээ татъя л даа. Би нэгэн пабд ажилладаг байлаа. Намайг ажиллаж эхлээд удаагүй байхад нэг охин шинээр орж ирлээ. Энд тэнд ажилласан туршлагаа яриад л, тэгээд ч ажилдаа сайн туршлагатай хүн өөр л байсан. Гэхдээ тэр охинтой танилцаад нилээн удаан ажиллахад энэ тэрүүгээр ажиллаж явахдаа мөнгө их цавчдаг байсан, тэр мөнгөөрөө урагшаа явж хувцас авсан гээд л гайхуулж өгч байсан даа. Тухайн үед нь "Чи ингэж болохгүй ээ, энэ чинь хулгай шүү дээ" гэж хэлэхэд "Чадаж байгаа юманд арга байхгүй ээ, ингэж л амьдардагшд" гэж хариулж байсан. Цавчаа гэдгээ хулгай гэж ойлгохгүй байгаа хүнтэй юу ч ярих вэ дээ. Олон газраар ажиллаад олон юм сурсан гэхээр арай биш, зүгээр л хулгай хийж сурсан байгаа биз.
Ер нь хүн төрөлхтөн хүмүүс дунд амьдардаг. Эргэн тойрондоо байгаа хүмүүсээ бид нийгэм гээд нэрлэчихдэг. Тэгээд хүн нь өөрөө тухайн нийгмийнхээ бүтээгдэхүүн нь болдог. Ирээдүйн хүмүүс нь ч мөн өнөөдрийн нийгмийн бүтээгдэхүүн болдог. Өнөөдөр бид л бага багаар өөрсдийгөө өөрчлөхгүй бол хэзээ ч өөрчлөгдөхгүй байж мэднэ шүү. Энэ янзаараа яваад л байна. Монголчууд маань энэ орноос 40 жилээр, тэр орноос 50 жилээр хоцорч байна гэж ярьж л байдаг. Тэгээд бид өөрчлөгдөхгүй бол улам л олон жилээр тасраад үлдчихнэ шүү. Яагаад гэвэл тэдгээр улсууд улам л сайхан зүйлсийг бүтээгээд явж байна.
Манай нийгэмд байгаа хэдэн муухай үзэгдлүүдийн нэг яах аргагүй цавчаа. Дээгүүр доогуур гэж ярихаа больё. Зүгээр л манай нийгэмд аль ч давхаргад, ямар ч газар байгаа зүйл. Байдаг л юм шиг болох гээд байгаа зүйл. Ядаж энэ нэг хулгай байдаггүй байсан бол хэсэг ч гэсэн хүнд итгэж болохоор доо. Тийм учраас цавчаа гэдэг зүйлийг бүгдээрээ үгүй хийе. Цавчаа хийж байгаа хүнд сайн ойлгуулж хэлье. Харин хэлээд ойлгохгүй байгаа хүнийг таны мөнгийг хулгайлах гэж байсных нь төлөө цагдаад өгчихсөн ч болно шүү дээ. Залилан гэх том хэргэнд ч унагаж болох биз. Гол нь энэ зүйлийг нийтээрээ жигших хэрэгтэй байгаа юм. Бид чинь одоо бие биедээ итгэдэг болмоор байна шүү дээ. Хүн л нийгмээ өөрчилж чадна. Хүн л хүмүүсээ өөрчилж чадна. Хүн өөрийгөө өөрчилж чадна.

Үүргэвчтэй аялагч гэж хараахаа боль

Манай улс сүүлийн үед аялал жуулчлалыг хөгжүүлье хэмээн ихээхэн ярих болж. Аялал жуулчлал бол маш ашигтай бизнес юм. Жуулчлалаас орж ирж байгаа орлого экспортын орлогод тооцогддог. Яагаад гэвэл мөнгө гаднаас орж ирж байгаа учраас тэр. Манай улсын аялал жуулчлал 2012 оны байдлаар 475,917 жуулчин хүлээн авч байна. Өдөрт манай өргөн уудам газар нутагт та бидэнтэй хамт 1304 (хүн амтайгаа харьцуулвал 0,00047 хувь буюу 100,000 тутамд 47 хүн/өдөр) гадаад хүн явж байдаг гэсэн үг байх нь. Хангалтгүй тоо л доо. Үүргэвчтэй аялагч л манайд орж ирэх юм, тансаг жуулчид нь хэзээ ирж Монголд мөнгөө үрэх юм гэж байна. Уг нь ингэж бодох нь зөв. Гэхдээ өнөөдөр бид өнөөгийн байдлаа бодитоор харах хэрэгтэй. Тэр баян тансаг жуулчид манайхыг арай л зорих хэмжээнд биш байна. Баян тансаг аялагч нар бол мэдээж тансаг зочид буудал, тансаг дэлгүүрүүд, тансаг бар ресторанд тухалж байгаад явна. Ядаж л тансаг зэрэглэлийн машин, нисдэг тэрэг түрээслэчих газар байхгүй шүү дээ. Ямар МИ-8 аар үйлчлэлтэй биш. Казино ч байхгүй. Гэхдээ энэ бол одоохондоо л юм.
Улаанбаатар хотын захирагч Э.Бат-Үүл гуай саяхан японд болсон монголчуудын уулзалтан дээр хэлэхдээ "Дэлхийн бүх хотууд аялал жуулчлалын тал дээр өрсөлдөгчид" гэж хэлсэн. Нээрээ л бодоод байхад тийм л байгаа юм чинь. Тэртээ тэргүй манайх Токио, Парис, Лондон, Берлинтэй одоохондоо дүйцэхгүй учир баян тансаг жуулчид тийшээ л явна шүү дээ. Манай Улаанбаатар энэ тал дээр арай л болоогүй байгаа гэдгийг ухаарах хэрэгтэй. Бодитой харах хэрэгтэй байгаа юм.
Баян тансаг жуулчид бол мэдээж дэлхийн жуулчдын маш бага хувийг эзэлнэ. Дэлхий дээр баячууд нь цөөхөн байдаг учир. Харин дундаж давхаргын аялагчид олон байх шүү. Тэднийг л татах хэрэгтэй. Манайд онгон зэрлэг байгаль, нүүдэлчин соёл, 4 улирал гэх мэтээр хүмүүсийг татах зүйл маш олон байдаг. Миний харьцаж үзсэн япончуудын ихэнх хувь нь хэзээ нэгэн цагт Монгол заавал явна гэдэг юм. Манай улсын ганцхан уур амьсгалыг аваад үзэхэд л дэлхийн аль ч газар байдаг уур амьсгал нэгэн газарт төвлөрсөн мэт байдаг. Гэвч тал нутгийн салхи гэж ер нь энэ дэлхийн хаана ч бараг байхгүй зүйл Монголд бас байнаа. Энэ тухай монгол бадарчин Амай (Золбаяр) их ярьж, хөгжүүлэх бодолтой яваа юм байна лээ. Түүний ярилцлагуудыг эндээс үзэж болно. Ер нь үзчих хэрэгтэй.
Үүргэвчтэй аялагчид бол жинхэнэ аялагчид гэж хэлмээр байна. Э.Бат-Үүл гуайн ярьж байгаагаар бол тэд дунджаар нэг хоногт 179$ Монголд үлдээдэг гэсэн судалгаа байдаг гэсэн. 50$ байсан ч яахав дээ. Хамгийн гол нь маш ихээрээ ирэх ёстой.
Аялал жуулчлал гэдгийг хамгийн энгийнээр дараах маягаар ойлгочихвол болох байх. Зочид буудлын эзэн өрөөгөө гадны оронд зөөж аваачаад тэндээ хүн хонуулж мөнгө аваад, аль нэг дэлгүүрийн эзэн ундаагаа Америк ч юм уу, Япон ч юм уу хаа нэгэн газар аваачиж зарж байгаа гэсэн маягаар. Энэ чинь л экспорт байхгүй юу. Хөгжүүлвэл маш ашигтай. Өөрсдөөс илүү зардал гаргалгүйгээр экспорт хийж байна гэсэн үг юм уу даа.
Одоо ингээд Монголд маань энд тэнд тааралддаг үүргэвчтэй аялагчдыг бүгдээрээ 179$ явж байна гэж харж байя. Аялал жуулчлал хөгжөөд ирэхээр энэ тоо мэдээж өснө. Энэ салбар ер нь дээр дурьдсанаар маш их өрсөлдөөнтэй салбар. Ямар нэгэн зүйлээр бид үргэлж татаж байхгүй бол жуулчдын урсгал хаа нэг тийшээ шилжчихнэ. Өөр улс руу явдаг болчихно. Тийм болохоор ядаж жуулчдаа хараан зүхдэггүй байя. Үүргэвчтэй аялагч, маш бага зардал гаргачихаад яваад өгдөг гэж хараахаа больё. Ирэхэд нь сайхан сэтгэгдэлтэй буцааж байя. Сайхан сэтгэлтэй ард түмэн шүү дээ манайх чинь угаасаа.
Эцэст нь нэг юм сануулахад аль ч орны ямар ч хүн дэлхийг тойрох юмсан гэсэн мөрөөдөлтэй байдаг шүү. Зах зээл нь том байгаа биз. 7 тэрбум шүү дээ.

Амьдралын стандарт

Хүний хэрэгцээ хязгааргүй гэдэг. Монголд тоглолтоо хийж байгаа Т-АRA хамтлагийг хүмүүс их шүүмжилж байнаа. Янз бүрийн шаардлага тавьсан л гэх юм. Биендээ хүрэхийг хориглоно гэдэг бол мэдээж энгийн шаардлага. Ямар айрагдсан соёолон хүлэг биш дээ, хэн ч хүрэхгүй л дээ уг нь. Гэхдээ хэлчихсэн л болохоос энэ чинь зүй ёсны шаардлага. Тэрэнд нь эмзэглэх шаардлага ч байхгүй. Манай Монголоос ямар нэгэн хамтлаг эсвэл дуучин гадаадад тоглолтоор явахаар бол хүмүүс өөрт нь гар хүрээд байгаасай гэж хүсэхгүй л байх.

Улс бүрт л амьдралын анхан шатны хэрэгцээнүүд байна л даа. Хэн ч үл ойшоодог ч байж л байх ёстой мэт зүйлүүд. Жишээ нь манай найзын хуучин найз охин нь гадаадын хүн байсан. "Японы энэ хэсгийн зам муухай тиймээ?" гэж хэлсэн гэж байгаа. Тэр нь гэхдээ Японы хамгийн энгийн зам байсан л даа. Монголын замтай харьцуулвал мэдээж сайхан зам байсан гэсэн. Гэтэл амьдралын стандарт нь өөр хүмүүс арай л өөр юм шаардаж байгаа юм. Зам гэдэг бол тэдний хувьд угаасаа л сайхан байдаг зүйл. Үйлчилгээ нь ч гэсэн угаасаа л сайхан байдаг. Ер нь л хүний амьдрах орчин, хүн хоорондын харилцаа зэрэг нь угаасаа л сайхан байдаг гэж боддог байх. Бараг боддог ч үгүй байх. Угаасаа байгалийн хууль гэж ойлгодог бизээ. Надад бас тохиолдсон жишээ гэвэл нэг америк найз маань Япон дахь цагийн ажлын цалинг голж байнаа. Харамч байгаа биз гэж байна. Цагийн 850 еэн. Энэ Монголд бага мөнгө биш л дээ. Австрали багш маань бас хэлж байна. "Япон нээрээ цалингаа нэмэхгүй арай л удлаа, хэцүү байгаа биз" гэж байна. Австралид бол цагийн ажил хамгийн багадаа 12$ орчим байдаг бололтой юмаа. Герман гэх мэт европын оюутнууд хүртэл Австралид суралцангаа ажил хийж, мөнгө хуримтлуулдаг гэнэ. Амьдралын өртөг өндөртэй ч гэсэн мэдээж хүрэлцээтэй, хуримтлал ч үүснэ. Иймэрхүү өртөгтэй амьдардаг учраас л гадны хөгжилтэй орон гэгчийн наад захын хэрэгцээ нь манай тансаг хэрэглээтэй бараг дүйж очиж байгаа юм.
Өнөөдөр T-ARA ирж байна. Маргааш бид бүр том оддыг урьна шүү дээ. Тэд бүр л их өндөр шаардлагатай байж таарна. Тэгэх болгонд нь дуугаа өндөрсгөөд л хараагаад байх хэрэггүй. Бид ч гэсэн ер нь шаардлагатай зүйлээ нэхэж л амьдрах хэрэгтэй. Хараагаад хэрэггүй. Сурвалжлагч нар утасгүй микрофон барих хэрэгтэй гэж хэлсэн гэсэн. Түүнийг нь бол зүгээр л орхичих. Гэхдээ л хамгийн үнэн гэвэл хөгжингүй орны хүмүүс хамгийн багадаа л ийм юм шаардана шүү. Том од бол бүр л том юм шаардана. Алтаар хийсэн суултуур ч шаардаж мэднэ. Хэрэглээ нь л тэр юм чинь. Ямар ч буруу байхгүй байгаа биз дээ.
Одоо харин манай ээлж. Амьдралын стандартаа дээшлүүлээд л байх хэрэгтэй. Манайд жишээ нь утас, машин зэрэг нь угаасаа байж л байдаг зүйл болж байгаа биз. Гэтэл Африкийн ядуу оронд юун утас, юун машин. Өглөө уух уснаасаа өөр зүйл бодохгүй байгаа хүмүүс байж л байгаа шүү дээ. Шаардуулвал уцаарлаад гэдийгээд суугаад байлгүй "Энэ чинь нээрээ хүний л хэрэгцээ шүү дээ" гэж сэтгэх хэрэгтэй. Наад захын шаардлагыг бусдад ч тавьж, өөртөө ч тавьж явсан цагт Америк, Австрали хүмүүстэй зэрэгцэх цаг хүрээд л ирнэ.
Би дандаа л мөрөөдөх юм даа. Гэхдээ боломжгүй зүйл мөрөөдөөгүй шүү. Та ч гэсэн сайхан мөрөөдөөрэй. Ингэж бичиж байгаа нь ч өөртөө байнга сануулж байх гэж бичиж байгаа хэрэг. Өөр юу өөрчилчихмөөр байна, сайхан мөрөөдөөрэй та. Биелнэ.

Хүн хэлээрээ, мал хөлөөрөө

Монголд хүмүүс буутай жагсаал хийж байна гэнээ. Хэдэн жилийн өмнө ингэж хэлсэн бол хүмүүс "Гайгүй байлгүй" гэх байсан биз. Би ч бас сонсоод арай үгүй байлгүй дээ гэж бодож байлаа. Гэвч харамсалтай нь тийм биш ажээ. Бүр дээр нь тэсрэх бөмбөг энд тэнд байрлуулсан байв. Дэлбэлэх гэж байсан юм болов уу даа.
Байгаль орчныхоо төлөө дуугардаг "Гал үндэстэн" гэх мэт холбоо нэгтгэлүүдэд талархах нь зүйтэй. Тэдний ачаар бид өнөөдөр уул уурхай хэрхэн манай онгон зэрлэг байгалийг минь сүйтгэж байгаа тухай мэдээлэл авдаг. Нэг талаас төр бидэнд мэдээлэл өгдөг ч гэсэн, нөгөө талаас эдгээр байгаль орчноо хамгаалах ТББ -ууд ч тэнцвэртэй мэдээлэл авахад минь тусалдаг.
Эдгээр байгууллагууд өвөг дээдсээсээ өвлөн авч үлдсэн энэ сайхан нутгаа, байгалиа сүйтгэчихгүй юмсан гэсэн зорилготой үйл ажиллагаагаа явуулж байна. Гэхдээ миний харсанаар тэд сая арай л болчимгүй үйлдэл хийлээ. Байгалиа хамгаалах нэрээр ард иргэдийнхээ амгалан тайван байдалд, хүмүүсийн амь насанд заналхийллээ шүү дээ. Тэсрэх бөмбөг энд тэнд тавьсан гэж байгаа нь үнэхээр аюултай. Байгаль орчны тухай ярих гэж байгаа бол хүний амь насанд заналхийлэх ямар хэрэг байнаа. Хичнээн улс орныхоо төлөө дуугарч байсан ч хүний амь насанд хүрвэл алуурчин, хорлон сүйтгэх үйл ажиллагаа явуулвал террорист болно шүү дээ. Хүмүүс ч дургүйцнэ. Зорилгодоо хүрч чадахгүйд хүрнэ.
Улс орныхоо ирээдүйд санаа зовдоггүй хэн байхав. Дээр дооргүй л санаа зовж байна. Ганцхан УИХ -ын гишүүд, байгаль орчноо хамгаалах ТББ -ууд ч биш. Жирийн иргэн би хүртэл тогтвортой бодлоготой, гадаад дотоодод нэр хүндтэй улс шиг улс байгаасай гэж үргэлж боддог юм. Саяын болж өнгөрсөн эмх замбараагүй байдлыг яг ингээд харвал нэг хэсэг нь эдийн засгаа аврах юмсан, нөгөө хэсэг нь байгаль орчноо аврах юмсан гэсэн 2 асуудал дээр л зөрчилдөөд байгаа хэрэг шүү дээ. Үүнийг сайхан ярилцаад, хамтраад явбал болохоор л харагдаад байдаг юм. Үндсэндээ 2 асуудал зэрэг авч явна гэсэн үг л дээ. Саяын тохиолдол дээр яавч "Гал үндэстэн" зөв шийдвэр гаргасангүй. Буу шийдэм, тэсрэх бөмбөгөөр зэвсэглэж бусдыг айлган сүрдүүлнэ гэдэг угаасаа бүтэхгүй санаа.
Бидэнд бас нэг засчихмаар дутагдал харагдаад байдаг. Юм л болохоор 76 -г хараадаг, дайрч давшилдаг. Зүгээр л нэг хоосон толгойтон, юм идэж уухын дон туссан хүмүүсийг гаргачихсан юм шиг л байдаг. Төрийн ордон дотор 76 болохгүй нөхөр суугаад Монголыг зараад сууж байгаа мэтээр хардаг. Хар зах бишдээ ямар. Яалаа гэж ард түмэн тийм хүмүүсийг сонгох вэ дээ. Итгэл алдах нэгэн байх л байх. Гэхдээ бүгд биш. Улсаа хөгжүүлчих юмсан, ард иргэдийнхээ амьжиргааг дээшлүүлчих юмсан гэсэн хүсэл тэдгээр хүмүүст байлгүй л яахав. Яаж ахин нэг шат ахих уу гэж яваа нэгнээ доош нь татах үйл ажиллагаа явуулаад байх шиг харагдаад байдаг.
Одоо зэвсэг барих цаг биш ээ. Энэ хэнд ч таалагдахгүй. Хүн хэлээрээ, мал хөлөөрөө гэдэг өвгөдийн сайхан сургааль байна. Ард олныхоо амьжиргааг ч бод, амар тайван амьдрах хүрээлэн буй орчноо ч бод. Хариуцлагатай уул уурхайг бий болго. Миний бодлоор энэ л эдийн засгийн үр өгөөж талаасаа ч, байгаль орчин талаасаа ч зөв гарц юм шиг санагддаг.

Улаанбаатар 2040

За өчигдөрхөн 2020 оны олимпийн хот зарлагдлаа. Токио хот ч шалгарчихлаа. 1964 онд олимп авч байсан Токио бол миний одоогийн хамгийн сайн мэдэх гадаадын хот. Авах ч эрхтэй хот. Зам тээвэр нь үнэхээр сайн хөгжилтэй, хүмүүс нь найрсаг, спортод ч элэгтэй, чинээлэг газар. Дэлхийн хамгийн аюулгүйгээр шоудаж болох 10 хотын тоонд ордог юм билээ.
Хүн төрөлхтний хамгийн том баяр наадам бол мэдээж "Олимпийн наадам" бизээ. Итгэл найдвар, эрч хүч, эв нэгдлийг илэрхийлж чаддаг гайхамшигтай баяр. Улс орноо дэлхийд таниулах алтан боломж. Өнөөгийн Япон ямархуу түвшинд явж буйг 2020 онд харуулах бизээ.
Өнгөрсөн олимп Бээжинд болсон. Өнөөдрийн Хятад улс ямархуу түвшинд явж буйгаа дэлхий нийтэд таниулсан. Хөрш орных нь хүн байж би Хятадыг сайн мэдэхгүй л явж байлаа. Олимпийн нээлтийн ёслол зэргийг нь үзээд үнэхээр "Мундаг юмаа" гэж дуу алдсан. Түүх соёлынх нь тухай ч мэдлэгтэй болж авсан. Ийм л нөлөөтэй наадам юм даа.
2040 оны олимпийн наадмыг Улаанбаатар хотдоо авъя гэсэн тэмүүлэл саяхнаас манай төрийн өндөрлөгүүдийн түвшинд яригдаж эхэлж байна. Улаанбаатар хотын захирагч маань хүртэл Улаанбаатартаа авъя гэж хэлж байсан. Үнэхээр авмаар байна. Дэлхий нийтэд Улаанбаатар хотоо таниулмаар байна. Эх орондоо бүтээн байгуулалт хиймээр байна. Монгол орноо сурталчилмаар байна. Хөгжмөөр байна. Дэлхийн хүмүүсийг Монголд маань ирж мөнгөө үрээсэй гэж хүсч байна.
Олимп авахад бидэнд маш их бүтээн байгуулалт хэрэгтэй л дээ. Наад зах нь нийтийн тээвэр, спортын цогцолборууд, зочид буудлууд гэх мэт. Бас пара олимп болдог гэдгийг ч мартаж болохгүй. Тэргэнцэртэй иргэд ч хаа ч хүрч болохоор хотыг бий болгоё. Улаанбаатарт олимп болтол 27 жилийн зай байна.  Юун түрүүнд олимп авах чин хүсэл тэмүүлэлтэй болмоор байна. Туркийн Стамбул хот сая олимпийн эрхийн төлөө өрсөлдөөд ялагдлаа. Туркийн нэг хүнд ноогдох ДНБ нь $18,343 юм байна. Ийм эдийн засагтай байж өрсөлдөж байна. Мэдээж 2040 онд ДНБ бол өшөө өндөр түвшинд яригдах байх. Өнөөдөр манай нэг хүнд ноогдох ДНБ маань $4,800 ам.доллар. 2040 он гэхэд энэхүү тоог $48.000 ам.доллар болгочих юмсан. 2040 онд бид одоогийнхоос 10 дахин л их юм үйлдвэрлэж байхад болно. Их хол сонсогдож болох ч энэ бололцоогүй зүйл яав ч биш. Боломжтой зүйл шүү. Хятад улсын хувьд нэг хүнд ногдох ДНБ нь $6,073 байна. 2008 оны олимпийн үед өшөө бага байсан байж таараа. Гэхдээ л олимпийг авчихсан. Миний хувьд хятад нийт ҮНБ -нийхээ үзүүлэлтээр авсан байх л даа. Эдийн засгийн хур хүчин чадалтай орон шүү дээ.
Өнгөрсөн наадмын өдрүүдээр одоогийн "Чингис" -ийн талбай дээр болсон шоу үнэхээр залуу хүн бид бүгдэд урам өгсөн. Нэг сайхан мэдрэмж. Хүний нутагт байгаа ч энд байгаа монгол найз нөхөд маань тийм гэхийн аргагүй догдолсон. Үгээр хэлвэл урам зориг л гэх байх. Залуучууд бидэнд урам зориг, тэмүүлэл хайрлах чинь маш амархан. Хариуд нь хөөрөөд бид юуг ч хийчих байх шүү. Төрийнхөн минь, гэр бүл минь, залуучууд, найз нөхөд минь бие биедээ үргэлж сануулж байя. Яг л Тангууд улсыг мөхөөгүй гэдгийг өдөр болгон сануулж бай гэдгийн адилаар 40 оны Олимп манайх шүү гэж. 40 оны олимпийг 48,000 ам.долларын ДНБ -тэйгээр авчихъя гээд л явчихъя, өөрсөддөө итгэе.

Тэнэгтэж болно, тэр 5 шиг л биш шүү

ТҮЙ МАЙ

Өчигдөр манай улсын бас л олны танил, боловсролтой гэж тооцогддог нөхдүүд маань төрийн ордон руугаа салаавч үзүүлсэн байх юм. Нэгэн твиттерчин "Сүү өргөдөг байсан ордон руугаа салаавч үзүүлээд юу л болоод байна даа" гэж жиргэсэн байсан. Үнэхээр юу болж байнаа.

Одоогоор хөрөнгө оруулалтууд гацаанд ороод долларын ханш өсч л байна. Үүнд бухимдаж болно, гэвч салаавч үзүүлж болохгүй. Ядаж байхад боловсролтой хүмүүс байх нь гутамшигтай. Нэртэй эмч ч байна, хуучин Монголын Оюутны Холбооны дарга ч байна. 5 -уулаа бүр их сайхан бахдалтайгаар гаргаж харагдах юм. Ирээдүй хойч үедээ ямар л үлгэр дууриал болоод байна даа. Хүний юу хийх нь тэдний эрх ч гэсэн ёс суртахуун гэж байх ёстой юм байгаа биз дээ. Олон нийтийн газар бие засч болохгүй гэдэгтэй л ижил. Хуулиар зохицуулахад хэцүү зүйлсийг хүн төрөлхтөн өөрсдөө ёс суртахуун гэгчээрээ зохицуулаад өдийг хүрсэн л байна. Овоо гайгүй гэсэн хүмүүс нь тэгээд "Түй май" гээд байвал хөөрхөн дүү нар маань "Түй май" гээд л явна шүү. Би л лав дүү нараа "Салаавч" гаргаад яваад байхыг нь хараад баймааргүй л байна. Иймэрхүү үйлдэл гаргаж байгаа хүмүүсээс хөгжих гээд байгаа юм уу, ухрах гээд байгаа юм уу гэж асуумаар санагдаад байдаг юм.  Ёс суртахууны доройтлын талаар яриад л байдаг нөхдүүд олон нийтийн сүлжээгээр тийм юм цацна гэдэг үнэхээр утгагүй хэрэг. Хүн нэг бүр л ёс суртахуунтай байж энэ улс маань ёс суртахуун гэгчтэй байна биз дээ. Хаа хамаагүй бие засч болохгүйтэй бас л адил. Дотны найздаа тоглоомоор үзүүлж байсан бол өөр хэрэг ээ. Гэтэл твиттерээр нэг тараах юм даа. 

Ичиж байгаа болов уу, сайхан гарууд. Би өмнөөс нь их ичиж байна. Өөрийгөө ийм юм бүү хийгээрэй л гэж дарж, захирч явъя даа. Үлгэр дууриал болж гийгүүлэхгүй юмаа гэхэд уруу татахгүй л амьдаръя.