Sunday, June 22, 2014
Юуны өмнө нэг мөр ойлгоод авъя
Өнөөдөр надад нэг зүйл маш сайн ажиглагдаж байна. Яагаад нэг туйлшрахаараа ингээд бөөнөөрөө туйлширчихдаг байнаа.
Мэтгэлцээн гэж бид бүгд мэднэ. Мэтгэлцэж буй 2 этгээд өөрийн санаагаа эхэлж хэлээд дараа нь утга учиртай, логиктой шүүмж болон асуултанд хариулдаг. С.Баярцогт, С.Ганбаатар 2 -ын мэтгэлцээнийг бүгд зурагтаар үзсэн байх. Баярцогт шиг та ойлгохгүй байнаа гээд ямар ч утгагүй тайлбар хэлээд байвал уучлаарай тэр мэтгэлцээн биш. Ер нь ямар ч мэдээлэл, мэдлэггүй үедээ юунд зорьж ийм зүйл санаачлаад байна гэдгийг эхлээд өөрөө тодорхой ойлгох хэрэгтэй байх. Харин учрыг нь ойлгосон үедээ өөрийнхөө зөв гэдгийг баталж няцаалт хийх нь зөв юм. Өнөөдөр хэн ч юу ч гэж үзэл бодлоо илэрхийлж болох учраас аль нь зөв гэдэг нь мэдээж харьцангуй ойлголт. Гэхдээ мэдэхгүй бол зүгээр дуугүй л бай гэж хэлмээр санагддаг.
Өнөөдөр УИХ -д өргөн барьсан газрын хуулийн талаар бүгд маргацгааж байна. Яг ямар учиртай учраас ийм зүйл санаачлах болов гэдгийг нь эхлээд тайлбарлуулаад ойлгочихъё гэж бодвол зүгээр биз. Миний л хувьд маш сайн тайлбарлуулмаар байна. Монголд 183 хоносон хэнд ч хамаагүй газар олгоно гэдэг заалт нь яг орчихсон юм уу. 6 сарын жуулчны визтэй хүнд мэдээж газар олгохгүй мэдээж. Хэн дуртай хужаа нь 0.7 га газар эзэмшинэ гэж ирээд л шуугих юм. Барилга дээр 6 сар ажилласан Ли овогтод газар өгдөггүй юм аа нөхдөө. Гэхдээ үндэстэн дамнасан корпорацийн CEO Ли овогтод өгчихөж магадгүй гэсэн хар бол байгаа. Угаасаа хардах нь зөв. Харж л байх хэрэгтэй. Үнэн зөв мэдээлэлтэй байхгүй бол Монголын газрыг улаанаар дүрслээд, дээр нь хятадын од, сарыг байрлуулчихсан хэн нэгэн хийх юмаа олж ядсан нөхрийн зургийг интернэтээр нэг цацаад хэрэггүй биз. Хэрвээ би интернэтээр тараагаад явбал гадаад найзууд, танилууд, ах, эгч, багш нар юу гэх бол. Монголын талаар угаасаа мэдээлэл муутай хүмүүст үгүй мөн өөдгүй мэдээлэл очих нь байна.
Бас нэг хэлмээр байдаг зүйл байдаг. Яагаад манайд Атомын цахилгаан станцын талаар яриа ерөөсөө урагштай болдоггүй юм бэ. Атомын цахилгаан станц гээд яриад эхэлвэл хэн нэгэн популист этгээдийн бай болж сүүлдээ бараг геноцид (бөөнөөр нь хүйс тэмтрэх) хийх гэж буй атгаалжин хар мангас болоод дуусна. Нөгөө няцааж буй тал нь атомын цахилгаан станц гэдэг бол сүйрдэг л гэсэн ойлголттой байх бөгөөд ямар ашигтай талаар бодохыг ч хүсдэггүй. Тэгсэнээрээ ч баатар болно.
Саяхан хэд хоногийн өмнө 2 найзтайгаа бас л хэсэг юм ярьлаа. Ярилцаад ер нь залуу хүн бол улс төр гэдэг зүйлийг наад толгойноосоо авч хая гэж хэлмээр санагдлаа. Хүн бүр дотроо ерөнхийлөгч болно гэсэн бодолтой байдаг манайх африкийн иргэний дайнтай газруудаас ялгаагүй болчихсон юм уу. Ерөнхийлөгч гэдэг бол баялаг үйлдвэрлэдэггүй, дэмий. Өдийг хүртэл 4 ерөнхийлөгчийн нүүр үзэхэд тэд ном бичсэн эсвэл номонд хөрөнгө оруулсан. Яахав ном нь мөнгөөр үнэлэгддэг учир бага ч гэсэн баялаг гэж ойлгож болох юм. Тэгээд өөр юу бүтээсэн юм бэ. Хэрэлдэж байх хойгуур минь Вьетнамчууд атомын цахилгаан станцын аварга үйлдвэрээ бариад эхэлчихсэн байна. Гадаадад өндөр технологи, цөмийн энерги, нано технологи гээд үеийн залуучууд час хийсэн боловсрол эзэмшсээр байна. Тэгээд тэд нарыг хаана ажиллуулах гээд монголдоо ир гээд дуудаад байдаг юм бүү мэд. Ядаж өөрсдөө юм хийх гэж байхад нь битгий шантруулаарай, ганц тамганы төлөө.
40 жилийн өмнө японы Токио, Нагояг холбосон 330 км хурдны замыг барьсан байхад бид өнөөдөр Туулын хурдны зам гэх 33 км замыг барьж эхлээ ч үгүй байж байна. Туул голыг ширгээх нь байна гээд бас нэгэн популист битгий гарж ирээсэй билээ. Ер нь тэгээд томоохон төсөл хэрэгжүүлнэ гэж найз нар минь боддог л байх. Анхнаас нь зорилгоо, гүйцэтгэлийн үеийн сөрөг үр дагавар, түүнийг бууруулах арга хэмжээ, ирээдүйд ирэх ашгийг нь сайн тайлбарлаж зүтгэхгүй бол хэдэн популистуудын бай болж сүүлдээ өөрөө мангас болоод дуусна шүү.
Төр засаг гэдэг юмыг толгойноосоо авч хаяхгүй бол бүр урагшлахаа байх нь байна шүү. Намын гар хөл хар залуугаасаа битгий болоорой. Өөрсдийнхөө юмыг хийж, баялаг л бүтээе. Тэр чинь л бидний эх орондоо хийх хамгийн сайн зүйл.
Америк гэж агуу улс байна. Хүйтэн дайны үед хэсэг хугацааны турш дэлхийн нийт үйлдвэрлэлийн 60% ийг дангаараа үйлдвэрлэдэг байсан байгаа юм. Тиймдээ ч өнөөдөр ч гэсэн хүчтэй. Валют нь чанга, бааз суурь сайтай. Одоо хэдэн жилийн дараа энэ бас л эргэнэ. Хятад дэлхийн тэргүүлэгч гүрэн болно. Хятадууд одоо өдөр шөнөгүй, цаг наргүй баялаг, хөрөнгө бүтээж энэ их өрсөлдөөн дунд, тэр их ядуурал үгүйрлээсээ гарах гэж зүтгэж байна. Солонгос, Сингапур, Малайз, Хятад гээд тойроод л хөгжөөд байх юм уу. Бидэнд хийх зүйлүүд маш их байхад хэрэлдээд л байдаг, хэрэлдээд л байдаг. Гэхдээ хараад байхад хэн нь хэрүүлд дуртай, хэн нь хүнд таалагдах гээд ажил гацаагаад байгаа нь харагдаад л байдаг дөө. Ингэсээр байтал наадам боллоо, налайлаа одоо бүгдээрээ.
Saturday, May 17, 2014
Роппонгигийн эцэг Мори
Би энд айл нүүлгэлтийн цагийн ажил хийдэг. Өдөр бүр янз бүрийн айлууд, оффисуудаар орж гарна. Маш сонирхолтой ажил. Нүүлгэлтийн аль ч компаний ажилтнууд Роппонги дүүрэг рүү явахыг хүсэхгүй байх. Учир нь оффис болон маншён (орон сууц) -уудын жижүүрүүд нь төрөл бүрийн хамгаалалтын зүйлс шаарддаг. Шалыг нь хүртэл хамгаалах бүрхэвчээр бүрэхгүй бол болдоггүй юм л даа.
Роппонги Хиллс Мори Тауэр |
Роппонги дүүрэг нь Роппонги Хиллс Мори Тауэр (Roppongi Hills Mori Tower) гэсэн тэнгэр баганадсан барилгаараа алдартай. Маш гоё барилга байдаг юм. Токиогийн тэнгэр баганадсан барилгуудын 10 -р байранд ордог юм байна. Дээд зэргийн зочид буудал, ресторан, оффис, музэй, кино театр, орон сууцнууд байдаг. Роппонги хиллсийг Мори гэх компани барьсан гэдгийг саяхан ажлынхаа нэг ахаас санаандгүй сонссон юм. Тэгтэл Мори бьюлдинг компани нь Роппонгид байх тэнгэр баганадсан барилгуудын ихэнхийг барьсан байх юм. Дайны дараа балгас болсон байсан газрыг орчин үеийн хот болгож чадсан Мори компаний эцэг нь Мори Тайкичиро (Mori Taikichiro) гэдэг хүн байдаг юм байна. Тэрээр 1928 онд Токио Шока Их Сургууль буюу одоогийн Хитоцүбаши их сургуулийг төгсчээ.
МОРИ компаний эмблем |
Шанхайн Дэлхийн Худалдааны Төв |
Хүн түүхийг бүтээдэг. Мори гуай түүхийг үнэхээр бүтээж чаджээ. Орон сууц, оффисийн барилгын аварга компанийг бүтээж чаджээ. Төвийн томоохон дүүргийг цогцлоож чаджээ. Төв хурдны замаар явж байхад харагдсан өндөр шилэн барилгуудыг нэгэн гэр бүл бүгдийг эзэмшдэг гэхээр үнэхээр гайхалтай сэтгэгдэл төрсөн. Өнөөдөр ч гэсэн тэд нэгэн төсөл дээр ажиллаж байна. Тораномон хэмээх аварга төсөл нь 2014 онд ашиглалтанд орох бөгөөд Токиогийн хамгийн өндөр оффисын барилгаар тодрох юм.
Компаний гүйцэтгэсэн томоохон төслүүд
1955 (Aug.) | Established Mori Fudosan |
---|---|
1956 (Aug.) | Completion of Nishi-Shimbashi 2 Mori Building |
1957 (Nov.) | Completion of Nishi-Shimbashi 1 Mori Building |
1959 (Jun.) | Established Mori Building Co., Ltd. |
1959 (Jul.) | Completion of Nishi-shimbashi 3 Mori Building |
1973 (Aug.) | Completion of Roppongi 25 Mori Building |
1978 (Oct.) | Opened LaForet Harajuku |
1981 (Sep.) | Completion of Toranomon 37 Mori Building |
1986 (Mar.) | Completion of ARK Hills |
1993 (Oct.) | Completion of Roppongi First Building |
1996 (Oct.) | Completion of Senmao Building (Dalian) |
1998 (Apr.) | Completion of Senmao Building (currently Hang Seng Bank Tower)(Shanghai) |
1999 (Jan.) | Published "Urban New Deal Policy" |
1999 (Jul.) | Opened VenusFort |
2000 (Mar.) | Completion of Koraku Mori Building |
2000 (Sep.) | Completion of Akasaka Tameike Tower |
2001 (Jun.) | Completion of ARK Yagi Hills |
2001 (Oct.) | Completion of Atago Green Hills |
2002 (Sep.) | Completion of Moto-Azabu Hills |
2002 (Nov.) | Completion of Prudential Tower |
2003 (Apr.) | Completion of Roppongi Hills |
2005 (Feb.) | Completion of Holland Hills Mori Tower |
2006 (Feb.) | Opened Omotesando Hills |
2008 (Oct.) | Completion of the Shanghai World Financial Center |
2009 (Dec.) | Completion of Hirakawacho Mori Tower |
2011 (Jan.) | Completion of ARK Hills Front Tower |
2011 (Mar.) | Completion of Roppongi Hills Crosspoint |
2012 (Aug.) | Completion of ARK Hills Sengokuyama Mori Tower |
2013 (Sep.) | Completion of ARK Hills South Tower |
2014 | Completion of Toranomon Hills (planned) |
Тораномон цамхаг |
Tuesday, April 22, 2014
Харж байна уу
Заа одоо харж байгаа биз дээ бүгдээрээ. 7 хоногийн өмнө солонгост хөлөг онгоц сүйрлээ. Зургийг нь харахад бол сүйрэхээргүй л найдвартай сайхан хөлөг шиг харагдаж байна. Онгоц хөвж яваад л хөмөрчихлөө. Маш олон хүмүүс үрэгдсэн үнэхээр харамсалтай осол боллоо шүү. Бүхэл үндэстэн байтугай бүх дэлхий даяараа ганц ч болтугай хүн эсэн мэнд олдоосой гэж горьдож байлаа. Гэтэл 7 хоног өнгөрөөд, одоо ч найдвар тасарч байна даа.
4 хоног Чэжүд очиж амрахаар явсан ахлах сургуулийн сурагчид үнэхээр харамсалтай. Гай газар дороос л гэж энэ шүү дээ.
Хөлөг онгоц сүйрэх үеэр онгоцны ахмад нь түрүүлж аврах завинд суусан, эмнэлэгт очоод мөнгөө дэлгээд хатааж байсан, би ахмад биш гэсэн гээд л хар мэдээнүүд японы мэдээгээр цацагдсаар л байна. Мөн Данвон ахлах сургуулийн дэд захирал нь ууланд очиж өөрийгөө боомилж амиа хорлосон гээд л. Үнэхээр өрөвдөлтэй юм. Хайран хүмүүс, хайран хүүхдүүд. 4 хоног амарчихаад л гэр гэртээ хариад өдөр тутмын амьдралаараа амьдрах байсан хүүхдүүд. Одоо цаашдаа солонгосчууд хөлгийн ахмадыг нь амьд явах аргагүй болтол нь үзэн ядах бизээ.
Зүрх зүсмээр юм болж байгаа хэмээн хэвлэлээр дүүрэн мэдээлэл байна. Ялангуяа япон солонгост дургүй учир хар мэдээнүүд яасан ч их цацдаг юм. Гэхдээ мэдээж гашуудсан, санаа зовсон мэдээнүүд явж л байна.
Одоо манай монголд яалаа, асууя. Өнгөрсөн өвөл ээж хүү 2 Сэлэнгэд усанд урсаад л яваад өгсөн. Хил гараад л алга болсон. Ээж хүний цөхөрсөн хоолойгоор ядаж хүүг минь авраач гээд хэлж байсан гэдгийг хамт явсан хүмүүсийн ярилцлаган дээрээс харсан.
Осол гэдэг тоглоом биш. Гэхдээ осол юунаас болж гардаг вэ. Яг байгалийн үзэгдэл биш бол хүнээс л болдог. Байгальд ч бас буруу өгч болохгүй. Газар хөдлөлт цүнамиг эс тооцвол ядаж цаг агаарын мэдээ сонсоод аюул ослоос урьдчилан сэргийлж болдог.
Монголд барилгаас төмөр уналаа, кран уналаа, хүн дарагдлаа, хүн уналаа гэх золгүй хэргүүд одоо ердөө байдаг л нэг үзэгдэл шиг болчих гээд байх юм. Яагаад энэ Японд тийм хэрэг ердөө гардаггүй юм бэ. Юу нь тийм өөр болчихоор ийм осол болдоггүй юм бол, монголд юу нь өөр болохоор осол бүр байнга гараад байгаа юм бэ. Ердөө л зохион байгуулалт шүү дээ. Бас шаардлага, наад захын стандарт.
Би санаж байна. Дүүтэйгээ Хөвсгөл рүү аялалаар явж байсан үе. Цаатан үзэх хөтөлбөртөө явах гээд Сүхбаатар онгоцоор явсан юм. Эрэг дээр гарахын тулд Сүхбаатар онгоцноос жижиг завинд сольж сууна. Тэр үед дүү минь усанд унах шахсан шүү. Ямар ч аюулгүй ажиллагаа байгаагүй юм байна шүү бодоод байхад. Манай аялалын зохион байгуулагч нар харин түүнийг ойлгоод тэр хөтөлбөрөө цуцалж байсан юм.
Японд "Энэ хүмүүс чинь ямар сүртэй юм бэ" гэж бодогдох хүртэл юм юмыг харгалзан үзсэн байдаг. Ингэж бодож байгаа маань би өөрөө л болоогүй байнаа гэсэн үг л дээ. Монгол нэг хүн болоогүй л байнаа гэсэн үг. Манайд солонгост болсон шиг том осол битгий болоосой, испанид болсон галт тэрэгний осол бүү болоосой. Битгий тийм осол хүмүүс гаргаасай. Эрдэнэт хүн гэж ярьдаг шүү дээ манайхан. "Эрдэнэт хүн" -ээ хамгаалахын тулд бүр юм юм шаардаарай. Ирээдүйгээ бүтээх гэж байгаа найз нар минь, хариуцлагатай байхгүй бол хөөе, харж байгаа биз дээ.
Tuesday, March 18, 2014
Титаник
Өчигдөр надад их сайн байдаг япон хүнтэй ажиллалаа. Янз бүрийн зүйлийн тухай машиндаа өдөржин ярьж явдаг болохоор сайхан байдаг юм. Хүнийг загнаж уурлахаасаа илүү дандаа хэлж зөвлөж өгдөг тэр ахыг Ёшикава гэдэг юм.
Бид 2 алга болсон Боинг -ийг хурдан олдоосой гэдгээс авахуулаад Хятадуудад хайруулын таваг л байвал хаана ч, ямар ч нөхцөлд амьдарч чадах сонин гарууд даа гэх мэтээр ярих юм мундахгүй.
Манай тэр ахын Япондоо хайртай гэж жигтэйхэн. Өчигдөр харин надад ёстой сонин юм хэлсэн. Өдөр нь 6 -р замаар явж байсан юм. Тэрний хажуугаар гол урсана. Тэр голоор Токиогийн алдартай Асакүса дүүргээс (skytree байдаг дүүрэг) далайд хог асгаж бий болгосон Одайба хүртэл усан завиар зугаалдаг юм билээ. 2 талаар нь сакүраны мод эгнэсэн, хавар сакүра дэлгэрэхээр үнэхээр үзэсгэлэнтэй болох байх. Би тэнд урсаж байсан нээх гоё завийг хараад энэний дээвэр дээр нь зогсоод явбал гоё юм байна даа, хальт титаник шиг юм болно доо гээд инээлдээд өнгөрсөн юм.
Дараа нь надад Токио болон японы баруун хэсгийн Оосакагийн хүмүүсийн сэтгэхүйн ялгааг тайлбарлаж өгсөн. Оосакагийн хүн бол юмаа унагааж байгаа хүнийг хараад инээдэг гэж байна. Харин Токиогийн хүн болохоор ээ хөөрхий дөө, зүгээр л байгаа даа гэж өрөвддөг гэж байна. Энд гэхдээ зөв буруу гэсэн юм байхгүй л дээ. Хүмүүсийн л ялгаа. Харин хамгийн сонин нь дээр титаник гэж ярьсан даа. Титаник киног манай тэр ах кино театрт үзэж байсан юм гэнэ. Хамгийн сүүлд Жекийг хөлдөөд үхэхэд Роза гарыг нь тавьчихдаг. Тэгээд Жек живээд дуусдаг даа. Япон хүн байсан бол хэзээ ч гарыг нь тавихгүй. Үхсэн амьд алинд нь ч гарыг нь тавихгүй. Америк хүн тийм юм боддоггүй юм шиг байгаа юм гэсэн. Эцсээ хүртэл итгэл найдвар тээсээр барьсаар л байх болно гэж хэлсэн. Яг энэ л япон хүн шүү. Эцсийг нь хүртэл итгэж найдсаар л байх болно. Япон хүний ерөнхий дүр төрх энэ л дээ. Надаас монгол хүн яах байсан бэ гэж асуусан. За харин яг тийм үед яах юм бол доо гээд хариулж чадаагүй. Гэхдээ барьсаар л байх болов уу. Та нар яах байсан бол.
Friday, January 24, 2014
Цөг гэм
Монголд жилдээ цөөхөн хэдэн нүсэр баяр болдог л доо. Наадам, цагаан сар, шинэ жил бас миний төрсөн өдөр гээд л. Цагаан сарын өмнө үүнийг бичиж байсан юм. Амны билэггүй шаар болохоос айгаад больчихсон.
Анх 3 жилийн өмнө Японд ирэхэд хоолны газрууд нь гадаанаа шилэн хоргонд цэсэндээ орсон хоолноосоо хийчихсэн байдаг байсан юм. "Энэ их наранд муудчихсан байгаа даа, тийм бол муухай юм аа" гээд л сүрхий боддог байсан юм. Тэрийг удаагүй зүгээр яг дуурайлгаад хийчихсэн хуванцар гэдгийг нь мэдсэн л дээ. Хоолных нь шөлийг хүртэл яг дуурайлгаад хийчихсэн байдаг юм чинь андууралгүй яахав.
Манай Монголын цагаан сар нилээд өндөр өртөгтэй баяр. Ууц, ул боов заавал байхгүй бол болохгүй. Хэдэн өдөр ширээн дээрээ байлгаад л. Хатааж тэгж байлгаж байхаар хуванцараар хийчихвэл зүгээр ч юм шиг. Хадгалж байгаад гаргаж ирээд жил болгон хэрэглээд амар байхгүй юу. Хятадууд хуванцараар идэж болдог байцаа, өндөг хүртэл хийдэг болсон байна шүү дээ. Идэж болдогийг гэх нь хаашаа юм харахад ууц байвал болох нь тэр. Жинхэнэ юм шиг харагддаг үлээдэг шаар байсан ч яахав. Эвхээд л хураачихна.
Өндөр өртөгнөөс бага ч гэсэн хасах гэж үүнийг ярьж байгаа юм. Эсвэл хурдхан махны ченж болвол зүгээр. Баян улсын иргэн байсан бол би арай өөр юм ярих байсан биз. Ууцны хонио арай том болгоё оо гэдэг ч юм уу.
Хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээ гэж байдаг даа. Бүтэн сар ажилласан иргэнээ 140400 төгрөгөөр үнэлж байна. 79 доллар шүү дээ. Ийм байхад өрсөлдөөний тухай яаж ярих вэ.
Сайн сайхан цаг гэхдээ удахгүй ирнэ. Ийм бодит байдлаа бид бүхэн толгойдоо үргэлж л байлгаж байх хэрэгтэй. Монголд минь амьдрал хэцүү л байгаа шүү дээ. Наад толгойдоо л юм хий гэж ээжээс аваад Элбэгдорж хүртэл хэлдэг. Сэтгэхгүй тэгээд зүтгэхгүй бол байрандаа байгаад байна гэж байдаггүй юм гэсэн. Буцаад ухраад байдаг гэж байгаа. Ямар ч байсан хуванцар ууц тавихгүй шүү бүгдээрээ ирээдүйдээ, цөг гэм шд.
Thursday, January 2, 2014
Соёлын ялгаа
Идэж уух, өмсөж зүүх, шүтэх эс шүтэх гээд л бидэнд бидний бий болгосон соёлууд байна. Өнөөдөр дэлхий улам бүр даяаршиж байгаа энэ үеийн хүн гэдгээрээ үнэхээр азтай юм даа.
Залуу хүн учраас өөрийн биеэр мэдрэх, бусадтай харьцуулж өөрийгөө дүгнэх зэрэг нь маш хэрэгтэй. Юуг ч шингээгээд авчих чадвартай байна гэдэг их чухал юм.
Тэртээ 1200 -аад оны үеэс бидний өвөг дээдэс ямар ч соёлыг хүлээн зөвшөөрч байсан байдаг. Арьс өнгийн ялгаварлал, боолчлол, жэндэрийн тал дээр үсрэлттэй ард түмэн л дээ бид. Уншиж судлах тусам улам амтанд нь орно. Одоо манайх шиг их, дээд сургуулийн эмэгтэй оюутан нь илүү байдаг орон байдаггүй юм гэсэн. Сэтгэх бодох, юмыг өөртөө шингээх тал дээр манай монголчууд ёстой үсрэлттэй ард түмэн. 40, 50 жилээр хоцрогдсон гээд байдаг ч бид зөвхөн баруунаас л хоцорсон юм шүү дээ. Ойрхи дорнод, африк гэх юм бол манайх тасраад л явчихсан. Ядаж сэтгэхүй өөр.
Чингис хааныг дурсахгүй байх арга алга. Бүх шашин чөлөөтэй гэдэг чинь тухайн үеийн сэтгэхүйн том үсрэлт шүү дээ. Тэнгэр л шүтнэ, крисмас хийхгүй гээд хууль гаргахад хэн ч гайхахгүй тийм л үе байсан. Тухайн үеийн Хар-Хорум хотыг дүрслэх юм бол одоогийн Нью-Йорк хот шиг байсан гэдэг юм билээ. Арга ч үгүй. Бид бүхнийг хүлээн зөвшөөрдөг байсан өвөг дээдсийн удам.
Тараг уучихаад аягаа долоодог соёлыг бүтээсэн өвөг дээдэстээ баярлалаа. Бид бусдаас ялгарах юмтай гэдэг маань бидний оршин тогтнож буйн утга учир юм байна гэдгийг улам их ойлгож байна.
Японы цагаан сарыг үзлээ. Ёс заншил, соёл нь манайхаас тэс өөр. Жинжа (японы сүм) ороод бурхандаа талархаад, мөн шинэ ондоо хүсч буй хүслээ хэлдэг юм байна. Эхлээд гараа угаана. Энэ нь надад л тэгж харагдаж байгаа хэрэг. Гэтэл цаана нь зөвхөн гар биш, маш өргөн утга агуулгатай. Бүх бие сэтгэлээ ариусгаж байна гэдгийг дотроо боддог юм байна. Жинжа руугаа орж залбирчихаад гарч ирээд шинэ оныхоо савар болоод сумаа авна. Харахад л тийм. Япон нэрийг нь мартчихлаа. Гэхдээ савараараа аз жаргалыг хураадаг юм байна. Нум сумны сум нь болохоор муу зүйлийг зайлуулдаг гэж байна. Манайд л байхгүй соёл. Гэхдээ энэ нь нийт Япон үндэстнийг оршин байгааг нь илэрхийлж байгаа зүйл юм. Цагаан сарын өмнөх өдөр буюу Оомисокагаар гоймонтой хоол иддэг юм байна. Урт удаан, аз жаргалтай амьдрах гэдэг утгыг илэрхийлж урт гоймон иддэг гэх. Үндэстний өөрийн үнэт зүйл гэж энэ биз дээ. Манайд ч гэсэн иймэрхүү зүйлүүд байдаг. Өвөө маань ярьдаг байсан юм. Цагаан сарын буузны гурил нь илүү гарвал тухайн жилдээ өмсөж зүүх зүйлээр баялаг байна, мах нь илүү гарвал хоол хүнсээр элбэг байна гээд л. Манайхаас өөр ингэж ярьдаг газар байхгүй нь мэдээж. Энэ бас л бидний үнэт зүйл. Цагаан сараар амттай хоол олныг хийдэг юм байна. Гэтэл идэхгүй бол болдоггүй юмнууд нь миний хувьд амт муутай юм. Жишээлбэл мочи, мамэ гээд л. Мамэ нь гэхэд тухайн жилдээ мажимэ ни хатаракү (бүх хичээл зүтгэлээ гаргаж ажиллах) гэсэн утгатай. Соёлыг нь хүндэтгэж байгаа учраас мэдээж иднэ. Япон хүмүүс ч гэсэн дуртай нь аргагүй иднэ.
Яаж ч даяаршсан соёлоо л алдаж болохгүй юм байна. Соёл ёс заншил гэдэг нь ер нь бидний оршин байгаагийн утга учир нь юм байна. Дэлхий даяар маш олон соёлууд байгаа, бидэнд уйдах ч зав байхгүй юм байна. Харьцуулж дүгнэх тусам өөрийн юмны утга учрыг улам ойлгох юм.
2014 оны анхны постоо биччихлээ. Шинэ ондоо шинэ содон зүйлсээр баялаг байгаарай хүмүүсээ. Бүгдэд нь аз жаргал, амжилт бүтээлийг хүсье.